ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ 
ΜΑΡΤΙΟΣ - ΑΠΡΙΛΙΟΣ 1957 
 

 

ΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΩΝ ΑΡΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

ΣΕΛ. 47-48

 

Το πρόβλημα της κατοικίας είναι ένα πρόβλημα της εποχής μας. Σε πιο παλιά χρόνια, μια γεωργική οικονομία προσδιώριζε τη μορφή της ζωής και χάριζε στις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων μιαν άνεση και γαλήνην που σήμερα είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
               Εδώ και 50 περίπου χρόνια, η εξάπλωση της μηχανής, η συγκέντρωση μεγάλου αριθμού πληθυσμών σε βιομηχανικά και εργοστασιακά κέντρα και η μηχανοποίηση ωρισμένων λειτουργιών της ζωής, έφερε την κοινωνία των ανθρώπων μπροστά σε καινούργια προβλήματα και σε καινούργιες επιδιώξεις. Και ζούμε ίσως σήμερα μιαν ιστορική καμπή στην ιστορική εξέλιξη και των ατόμων και των κοινωνιών, όταν μαζί με τις πιο νέες κοσμοθεωρητικές και κοινωνικοπολιτικές «ιδεολογίες» το πρόβλημα της  ζωής γίνεται και πρόβλημα της τεχνικής, όσο και πρόβλημα  πνεύματος και μορφής.
               Μέσα σε ένα χώρο, όπου η τεχνική και η μηχανή προδιαγράφουν μια διαφορετική οικονομία, η άνετη και υγιεινή κατοικία έγινε ένα είδος πρώτης ανάγκης, όσον είναι ένα είδος πρώτης ανάγκης και η τροφή και η ενδυμασία. Και αν σε πιο παλιά χρόνια οι αρχιτέκτονες έχτιζαν μόνο ναούς και δημόσια κτίρια και ανάκτορα ή ιδιωτικά μέγαρα (για μια περιωρισμένη κοινωνία χωρίς ουσιαστικό κοινωνικοοικονομικό πρόβλημα) , σήμερα οι αρχιτέκτονες θέτουν τον εαυτό τους μπροστά σε ένα θέμα με μέγιστο γενικό κοινωνικό περιεχόμενο, για το καλό της ζωής όλων των ανθρώπων. Κι ενώ άλλοτε ο αρχιτέκτονας μπορούσε να είναι μόνο καλλιτέχνης με καθαρά πλαστικές ανησυχίες και αναζητήσεις, σήμερα στην πιο σύγχρονη εποχή ο αρχιτέκτονας γίνεται και κοινωνιολόγος, γιατί σκύβει  απάνω στον άνθρωπο, εξετάζει – σαν γιατρός – τις ανάγκες του (υλικές και ψυχικές) και προσπαθεί να δώσει μορφή σε λειτουργίες ζωής, θέτοντας ένα πρόβλημα και από την ηθική του πλευρά. Για να συνθέσει όχι μονάχα ένα πλαστικέ έργο και έτσι όπως αυτός μόνος του το μπορεί, αλλά και για να κατασκευάσει ένα δοχείο ζωής (το κάθε χτίσμα είναι ένα δοχείο ζωής) έτσι όπως το ζητά η εποχή, ο τόπος και οι συγκεκριμένες δεσμεύσεις μιας συγκεκριμένης κοινωνίας, δηλ. και έτσι όπως πρέπει.
               Το πρόβλημα της κατοικίας είναι πολύπλευρο και πολύμορφο. Η κατοικία, στην εποχή μας, κι αφού είναι ένα είδος πρώτης ανάγκης, πρέπει να στοιχίζει σαν κατασκευή όσο γίνεται πιο λίγο. Όμως οικονομία στην κατασκευή σημαίνει οικονομία σε υλικά και σε χρόνο και σε εργασία. Κι εδώ έρχεται τώρα να βοηθήσει η νεώτερη τεχνική, με τα νέα υλικά, την καινούργια οργάνωση της εργασίας, με την τυποποίηση ωρισμένων τμημάτων της κατασκευή και την ποικιλόμορφη εφαρμογή  τους στις διάφορες περιπτωσεις.
               Ωστόσο, η κατοικία δεν είναι μόνο ένα στέγαστρο, ούτε μονάχα μια επένδυση για το ανθρώπινο σώμα. Οφείλει να ικανοποιεί, έξω από τις υλικές ανάγκες του σώματος και τις συναισθηματικές και ψυχικές χρείες του ανθρώπου. Για να έχει μορφή και πνευματική υπόσταση, για να εντάσσεται πλαστικά μέσα στην πνευματικότητα του τοπίου και του φυσικού περίγουρου, για να γεννιέται όπως ο άνθρωπος, δηλ. και με ψυχή και με πρόσωπο.